Athanasius Kircher: de figuris quas Natura in lapidibus et gemmis delineat

Athanasius Kircher, ut iam diximus in superiore adnotatione, haec scripsit de figuris in lapidibus fictis:

“Natura ludibunda cum vegetativam sensitivamque facultatem in regno mineralium attingere non posset, fecit quod potuit; id est, cum vitam et sensum eis dare non posset, saltem figuram eis indidisse satis esse rata, pictores imitata, omnium quae in Mundo continentur, rerum figuras ambitioso penicilli magisterio delineasse visa est (...) Natura quasi caelum contemplata, in iis stellas in asterismos quosdam digestos, vel ad pictorum individam depinxit. In nonnullis gemmis solem radiosa proiectione stupendum effigiavit. (...) Natura mari, urbibus, sylvis, fluminibus delectata, non tantum illa omnia pulchre depinxit, sed et convenientibus coloribus adumbravit (...)

"Non contenta hisce, ulterius progressa Sensitivae naturae ergasterium intruens omnis generis animalia, volucria, quadrupedia, natatilia, insecta depingit (...)"

"Ne hominis omnium nobilissimam formam neglexisse videatur, in lapidibus pari pacto humanae figurae vario gestuum habituumque ludibrio, non solum quoad integram corporis symmetriam, sed et quoad singula eius membra depingere conata fuit (...)"

Natura ulterius progressa, in nonnullis lapidibus vel ipsos Angelos Calitesque, uti Deiparam Virginem, ceterosque Sanctos, quin et Christum Dominum crucifixum delineare attentavit". (Mundus Subterraneus, VIII , 9)

Haec Natura viva et creatrix, non solum animo et  sensibus sed etiam artificis manu  ingenioque  praedita, quantum differt ab illa frigida et iners in scientifico sermone depicta! Quam humanior, quam iucundior!

(M. Nogueras scripsit et verba Athanasii Kircher memoravit)